Artykuł 1: Wzmacnianie Kompetencji Myślenia Środowiskowego w Edukacji i Szkoleniu Zawodowym poprzez metapoznanie

W erze, gdy wyzwania środowiskowe są ogromne, kultywowanie Kompetencji Myślenia Środowiskowego (ETC), wśród indywidualnych osób staje się istotną kwestią. Instytucje Edukacji i Szkolenia Zawodowego (VET), pełnią kluczową rolę w kształtowaniu kompetentnych profesjonalistów wyposażonych w umiejętności potrzebne do skutecznego rozwiązywania problemów środowiskowych. Jednakże samo przekazanie wiedzy na temat kwestii środowiskowych może być niewystarczające. Wymaga głębszego rozumienia i zastosowania koncepcji, co może być ułatwione poprzez metapoznanie, czyli świadomość i zrozumienie własnych procesów myślowych.

Zrozumienie matapoznania

Metapoznanie to zdolność monitorowania, regulowania i oceniania własnych procesów poznawczych, pozwalająca na świadomą ocenę swojej wiedzy, niewiedzy, oraz tego jak regulować strategie uczenia się. Ta umiejętność myślenia wyższego rzędu ma kluczowe znaczenie dla wspierania wartościowych działań edukacyjnych i krytycznego myślenia.

Zastosowanie tej kompetencji w Myśleniu Środowiskowym

W kontekście kompetencji myślenia środowiskowego, metapoznanie może odgrywać rolę transformacyjną, poprzez:

1. Myślenie refleksyjne: metapoznanie zachęca jednostki do refleksji nad swoimi procesami myślowymi dotyczącymi kwestii środowiskowych. Ta refleksja pozwala im rozpoznać istniejące luki w wiedzy i błędne przekonania torujące drogę do głębszego zrozumienia i uczenia się.
2. Planowanie strategiczne: angażując się w strategie metapoznawcze, uczniowie mogą opracować skuteczne działania na rzecz radzenia sobie z wyzwaniami środowiskowymi. Mogą planować i organizować swoje podejście do rozwiązania problemów, biorąc pod uwagę takie czynniki jak: ocena wpływu na środowisko, zrównoważone zarządzanie zasobami i strategie ochrony środowiska.
3. Samoregulacja: metapoznanie umożliwia uczniom regulowanie procesów poznawczych dotyczących myślenia o środowisku. Mogą monitorować swoje zrozumienie, identyfikować obszary sprawiające trudności i stosować strategie adaptacyjne w celu pokonania przeszkód. Ta samoregulacja sprzyja niezależności i odporności w radzeniu sobie z kwestiami środowiskowymi.
4. Krytyczna ocena: dzięki praktykom metapoznawczym uczniowie uczą się krytycznie oceniać informacje i argumenty dotyczące środowiska. Rozwijają wnikliwą postawę wobec różnych perspektyw, uwzględniając m.in. następujące czynniki: wiarygodność, stronniczość i trafność. Umiejętność krytycznej oceny ma kluczowe znaczenie dla podejmowania świadomych decyzji i promowania zrównoważonych praktyk.

Wdrażanie strategii metapoznawczych w Kształceniu i Szkoleniu Zawodowym (VET)

Włączenie strategii metapoznawczych do programów Kształcenia i Szkolenia Zawodowego może być realizowane za pomocą różnych metod:

1. Jasne instrukcje: Nauczyciele mogą uczyć strategii metapoznawczych, takich jak samodzielne zadawanie pytań, podsumowywanie i mapowanie pojęć w kontekście tematów środowiskowych. Poprzez modelowanie tych strategii i zapewnienie praktycznych działań z przewodnikiem, uczniowie mogą je zintegrować i stosować autonomicznie.
2. Praktyki refleksyjne: Stosowanie praktyk refleksyjnych, takich jak prowadzenie dziennika, uczestnictwo w dyskusjach grupowych oraz otrzymywanie informacji zwrotnych od rówieśników, skutecznie pobudza uczniów do wyrażania swoich myśli dotyczących kwestii środowiskowych. Refleksje te pogłębiają rozumienie i promują świadomość metapoznawczą.
3. Uczenie się oparte na problemach: przyjęcie podejścia do uczenia się opartego na problemach, pozwala uczniom angażować się w autentyczne wyzwania środowiskowe. Zachęcanie ich do zastanowienia się nad swoimi strategiami rozwiązywania problemów i dostosowywania swoich pomysłów, sprzyja rozwojowi metapoznawczemu podczas rozwiązywania rzeczywistych problemów.
4. Wspólne zdobywanie wiedzy: Środowiska uczenia się oparte na współpracy promują metapoznawczy dyskurs między rówieśnikami. Poprzez wspólne działania, takie jak debaty, studium przypadków i prace projektowe, uczniowie mogą wymieniać się pomysłami, kwestionować założenia i wspólnie doskonalić swoje umiejętności myślenia o środowisku.

Metapoznanie służy, jako potężne narzędzie do zwiększania kompetencji w zakresie myślenia środowiskowego w VET. Wspierając refleksyjne myślenie, planowanie strategiczne, samoregulację oraz krytyczną ocenę, praktyki metapoznawcze umożliwiają uczniom stanie się ekspertami w rozwiązywaniu problemów oraz rzecznikami zrównoważonych praktyk. Włączenie tych strategii do programów kształcenia i szkolenia zawodowego nie tylko wyposaża uczniów w niezbędną wiedzę, ale także kultywuje świadomość i zdolność metapoznawczą niezbędną do radzenia sobie ze złożonymi wyzwaniami środowiskowymi w XXI wieku.

W związku z tym ośrodki edukacyjne z Cypru, Estonii, Niemiec, Grecji, Włoch, Polski i Hiszpanii postanowiły opracować innowacyjne narzędzia w celu zaszczepienia refleksyjnego i przyszłościowego ekologicznego sposobu myślenia u osób uczących się w ramach VET poprzez zwiększenie ich zdolności metapoznawczych w zakresie ochrony środowiska. W pierwszej części opracowano Metacognition for Environmental Thinking Competence Framework, który pomoże ośrodkom kształcenia i szkolenia zawodowego zintegrować myślenie środowiskowe z obecnymi systemami VET. Jest ona wzmocniona przez otwarty kurs online (MOOC), „Metacognition for an Environmental Approach to VET”, który pomoże uczniom i trenerom zrozumieć refleksyjne myślenie środowiskowe z ich własnej perspektywy. Dzięki Bibliotece Historii Cyfrowych, uczniowie będą mogli tworzyć własne wirtualne, metapoznawcze historie, tak by móc eksplorować swoje doświadczenia w VET z perspektywy środowiskowej. Ponadto, zestaw narzędzi do zarządzania metapoznaniem w kształceniu i szkoleniu zawodowym (VET Metacognition Change Management Toolkit), będzie wspierać ośrodki kształcenia i szkolenia zawodowego oraz menedżerów w skutecznej integracji narzędzi i podejść opracowanych w ramach projektu MET VET. Dowiedz się klikając w poniższy link: https://met-vet.erasmus.site/.